Praca w opiece nad osobami starszymi to nie tylko działania związane z pielęgnowaniem i pomocą w codziennych czynnościach, ale to również budowanie relacji z podopiecznym. Co jednak zrobić kiedy opiekun napotyka negatywne zachowania lub emocje ze strony podopiecznego?
Bardzo często personelowi opiekuńczemu trudno zrozumieć powody negatywnych uczuć lub działań u podopiecznych. Natomiast często takie zachowania są wynikiem mechanizmów obronnych jakie pojawiają się u osób starszych w związku ze zmieniającą się ich sytuacją życiową. Otóż pojawiające się z wiekiem ograniczenie zdolności postrzegania, tworzenia związków myślowych, zapamiętywania nowych informacji lub trudności w podejmowaniu decyzji rodzi u seniorów wewnętrzną niepewność i poczucia bezbronności. Jak podają autorzy podręcznika Pielęgniarstwo geriatryczne „…przejawy uporu i przekory u osób w podeszłym wieku należy tłumaczyć nieuświadomioną reakcją obronną na poczucie przymusu i konieczności opieki, bycia odsuniętym lub niepoważnie traktowanym. Zarówno poczucie niepewności roli i bezbronności, jak i swoista walka o swobodę w podejmowaniu decyzji, o prawo bycia traktowanym poważnie w zakresie osobistej samodzielności, znane jako upór wieku dziecięcego (…) mogą z niewielkimi modyfikacjami znaleźć zastosowanie również w stosunku do osób w podeszłym wieku.”
Ale jak radzić sobie z tymi mechanizmami obronnymi, jak obchodzić się z takim seniorem? Otóż należy unikać tworzenia sytuacji, które w seniorze mogą wywołać wrażenie przymusu lub nadopiekuńczości. Należy zrezygnować z komunikacji opartej o nakazy i zakazy, zamieniając je na motywowanie, wspólną dyskusję. Należy dawać możliwość zadawania pytań i poczucie wspólnego podejmowania decyzji. Jednym słowem dać seniorowi poczucie autonomii w decydowaniu o sobie. Należy bowiem pamiętać, że nasz podopieczny to dorosła osoba i tak należy go traktować.
Poprzedni wpis
